Wykrywanie substancji SVHC w produktach i wyrobach
Art. 57 rozporządzenia REACH identyfikuje i oznacza pewne substancje jako substancje wzbudzające szczególne obawy SVHC (substance of very high concern). Zgodnie z zapisami tego artykułu SVHC to substancje kategorii 1A lub 1B zagrożenia rakotwórczością, działaniem mutagennym na komórki rozrodcze oraz działaniem szkodliwym na rozrodczość, płodność lub na rozwój, a także substancje trwałe, wykazujące zdolność do bioakumulacji i toksyczne (PBT), substancje bardzo trwałe i wykazujące bardzo dużą zdolność do bioakumulacji (vPvB) oraz substancje, w odniesieniu do których istnieją naukowe dowody prawdopodobnych poważnych skutków dla zdrowia ludzkiego lub dla środowiska lub dające powody do takich obaw. Substancje te są identyfikowane w każdym przypadku indywidualnie, zgodnie z procedurą określoną w art. 59 rozporządzenia.
Substancje spełniające co najmniej jedno z kryteriów SVHC określone w art. 57 rozporządzenia REACH są umieszczane na liście kandydackiej. Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) regularnie aktualizuje i publikuje listę kandydacką substancji SVHC na stronie internetowej. Włączenie substancji do listy kandydackiej stanowi pierwszy krok do ewentualnego objęcia danej substancji procedurą zezwoleń.
Obecnie w ramach Waste Framework Directive (WFD)ECHA tworzy bazę danych: SCIP - Substances of Concern in articles as such or in complex objects (products).
- Baza danych SCIP zapewnia, że informacje o wyrobach zawierających substancje z listy kandydackiej są dostępne przez cały cykl życia produktów i materiałów, w tym na etapie odpadu.
- Informacje zawarte w bazie danych są następnie udostępniane podmiotom zajmującym się gospodarką odpadami i konsumentom.
- Administracja może korzystać z bazy danych jako narzędzia do monitorowania i pomocy w identyfikacji substancji potencjalnie niebezpiecznych, które są obecne w wyrobach. Pozwoli im to również na rozważenie potrzeby podjęcia dalszych działań regulacyjnych.
- Dla konsumentów baza danych oferuje informacje, które pomogą im w podejmowaniu bardziej świadomych decyzji o zakupie.
Od 5 stycznia 2021r. każdy podmiot dostarczający wyroby zawierające SVHC w stężeniu powyżej 0,1% w/w na rynku będzie zobligowany do przekazywania ECHA informacji o tych wyrobach do bazy SCIP.
ECHA dopuszcza identyfikowanie i oznaczanie ilościowe substancji SVHC w wyrobach na podstawie analiz chemicznych. Zastosowanie badania skrinnigowego MULTI-CHEM zdecydowanie zmniejsza koszty i czas wykonania badań.
Badanie skriningowe MULTI-CHEM – wykrywanie substancji SVHC na poziomie ≥ 0,1%
Materiał badany:
mieszaniny organiczne, tworzywa sztuczne, recyklaty, tkaniny, płyta meblowe itp.
Stosowane metody badawcze:
- Metody analizy elementarnej (CHNSCl)
- Metoda fluorescencyjnej spektrometrii rentgenowskiej (XRF)
- Metoda optycznej spektrometrii emisyjnej ze wzbudzeniem w plazmie indukowanej (ICP-OES)
- Chromatografia gazowa z detekcją mas (GC/MS)
- Badania termoemisji (TD-GC/MS)
- Spektroskopia w podczerwieni z transformacją Fouriera (FTIR)
- Pirolityczna chromatografia gazowa z detekcją mas (Py-GC/MS)
- Metoda jonizacji światłem laserowym wspomaganej matrycą MALDI/TOF
Referencje
Zgł. pat. pol. P.409 052 (2014), Sposób wykrywania substancji niebezpiecznych w wyrobach
Kontakt
mgr inż. Barbara Krzysiak-Warzała
tel.: 77 487 34 74
kom.: 602 308 051
e-mail: barbara.krzysiak@icso.lukasiewicz.gov.pl
dr Katarzyna Gębura
tel. 77 487 3115
e-mail: katarzyna.gebura@icso.lukasiewicz.gov.pl
dr Piotr Woszczyński
tel. 77 487 3672
e-mail: piotr.woszczynski@icso.lukasiewicz.gov.pl